Project: Koning van de stad

Voer onderstaande opdrachten uit of maak een keuze.

• Lees en bekijk een sprookjesboek waarin een koning of prins een belangrijke rol speelt.
  Bekende voorbeelden zijn De nieuwe kleren van de keizer, Assepoester, Repelsteeltje en Doornroosje. Andere tips:
• de bundel Grootmoeders grote oren… van Jacques Vriens (Unieboek/Het Spectrum, 2006) waarin de schrijver in zijn eigen stijl dertig bekende sprookjes navertelt.
• het YouTube-filmpje bij Assepoester van Dick Bruna, waarin Anouk Bakker het sprookje vertelt.
  
• Laat een stukje zien van dit YouTube-filmpje met de Glazen koets.
• Oefen met de leerlingen koninklijke gebaren en poses. Bijvoorbeeld: ga mooi rechtop staan en kijk rond alsof je heel belangrijk bent, knik iemand vriendelijk toe en wuif naar de mensen in de straat.
• Vraag aan de leerlingen waarvan zij graag koning of koningin zouden willen zijn. Denk hierbij ook aan het onverwachte, zoals: koning van de gummen of koningin van de plasketting.
• Maak een foto van de leerlingen terwijl ze een koninklijke pose aannemen zoals bij een staatsieportret. Zie de website nl.     
• Laat de leerlingen een koninklijke spreuk bedenken die past bij hun staatsieportret, bijvoorbeeld “Hoera voor de Koning!”.
  
  

Voer onderstaande opdrachten uit of maak een keuze.

• Bekijk met de leerlingen het AD-filmpje ‘Daar zijn de hoedjes!’ (speel het filmpje af zonder geluid). Bespreek voorbeelden van hoeden die werden gedragen tijdens Prinsjesdag. Wat zien de leerlingen? Sta stil bij de kenmerken van een koninklijke of bijzondere hoed.
• Laat de leerlingen hun eigen koninklijke hoed maken. Gebruik hiervoor een
  basis(verjaardag)muts van bijvoorbeeld vier of vijf stroken karton. De leerlingen kunnen de hoed persoonlijk maken door ermee te laten zien waarvan zij houden. Zorg er in ieder geval voor dat ze de hoed een koninklijke uitstraling geven. De leerlingen gebruiken hun hoeden in de vervolgopdrachten.
  Tip: op de website De Blauwe Raaf vind je leuke ideeën voor het maken van hoeden.
  
  

Maak een keuze uit onderstaande opdrachten.

Koninklijk bewegen
Geef de leerlingen de opdracht om (met de koninklijke hoed op) een belangrijke en trotse houding of hoge status aan te nemen. Zo kunnen zij deftig wuiven, paraderen, elkaar deftig begroeten, een koninklijke buiging maken, met hun hoedjes tegen de wind in lopen. Gebruik tijdens de opdracht het spelelement ‘bevries’. Als je ‘bevries’ zegt, staan de leerlingen stil als standbeelden. Daarna geef je een nieuwe opdracht.

Modeshow en koninklijk bal
Kies twee muziekfragmenten die passen bij een modeshow of koninklijk bal. Gebruik bijvoorbeeld:

• de muziek uit Pronovias Fashion Show 2017
• Klassieke luitmuziek.

Gebruik de muziek bij onderstaande twee opdrachten:

1. De leerlingen lopen over een catwalk, eerst koninklijk deftig en dan koninklijk blij en aan het einde bedanken ze het publiek door te wuiven en te buigen.
2. De leerlingen dansen koninklijk op de muziek. Zij doen dit individueel, in tweetallen of in de kring. Het kan een improvisatie zijn, maar je kunt ook een aantal eenvoudige danspasjes leren aan de hele groep. Laat de klassenkoning en -koningin het bal openen.

Prinsen en prinsessen spelen 
Doorloop in deze opdracht de volgende stappen:

1. Bespreek met de leerlingen wat prinsen en prinsessen zijn. Mogen ze ook naar school, mogen ze op straat of het schoolplein spelen?
2. Laat de leerlingen een aantal bewegingen uitbeelden die ze kennen van het schoolplein. Denk aan hinkelen, bal gooien of tikkertje.
3. Herhaal de bewegingen op muziek. Kies een muziekstuk zonder tekst (bijvoorbeeld de muziek die Yann Tiersen componeerde voor de film Amélie).
4. De leerlingen verzinnen zelf bewegingen die volgens hen passen bij prinsen en prinsessen die spelen in de paleistuin of op straat. Zoek via Google een aantal paleistuinen om te laten zien.

De spelopdrachten kunnen op verschillende manieren gepresenteerd worden.

Prinsjesdag in de klas
Maak een presentatie waarin de staatsieportretten en de hoedjesparade getoond worden. Verdeel de rollen over de klas: koning, koningin en de hoedendragers.

Hoedjesmodeshow
Maak een presentatie in de vorm van een modeshow waarin alle opbrengsten uit de oriëntatie en het onderzoek verwerkt zijn. Benader ouders of een collega om als koning en koningin vlak voor de presentatie onverwachts binnen te lopen.

Maak een keuze uit onderstaande opdrachten.

De koning(in) heeft hoofdpijn (warming-up)
De koning (een leerling) zit op een ‘troon’ aan de korte zijde van de paleiszaal (het speellokaal). Hij heeft hoofdpijn. Aan beide zijden van de troon staan drie stoelen. De koning heeft een blinddoek voor of een koninklijke handdoek over zijn hoofd. De bedienden (de andere leerlingen) zitten aan de andere kant van de paleiszaal en proberen het lokaal geruisloos over te steken en op een lege stoel naast de koning te gaan zitten. Als de koning wat hoort, mag hij wijzen in de richting van het geluid. Als hij de loper aanwijst, is de loper af. Begin met elke keer één leerling de beurt te geven. Gaat het spel goed, dan kunnen ook twee of meer leerlingen tegelijkertijd gaan lopen. Jij bent spelleider en geeft de leerlingen de beurt. Als alle stoelen bezet zijn, gaat de blinddoek af. Start het spel daarna opnieuw. Wissel regelmatig van koning en beëindig het spel als iedereen een keer gelopen heeft.

De koning zegt (warming-up)
Jij zit als koning op de troon en geeft opdrachten. De leerlingen moeten de opdrachten alleen
uitvoeren als je begint met de zin “De koning zegt”. Bijvoorbeeld:

• “De koning zegt: maak een buiging.” Iedereen maakt een buiging.
• “Maak een buiging”. Niemand beweegt.

Oefen deze opdracht een aantal keren en beëindig het spel met een afvalrace: de leerlingen die zich vergissen zijn af.

Het bevel van de koning (speloefening)
Bespreek met de leerlingen welke beroepen in het paleis van de sprookjeskoning uitgeoefend worden (bijvoorbeeld kok, hofnar, kamermeisje, schoonmaker, stalmeester, tuinman). Zet een kroon op en speel dat je op een troon of paard zit. De leerlingen spelen de bedienden aan het hof en moeten de koning gehoorzamen (bijvoorbeeld de vloer poetsen, dansen, veters strikken, eten opdienen, het paard borstelen). Vervolgens verzinnen de leerlingen zelf handelingen die ze voor de koning of koningin spelen.

Bezoek aan de koning (improvisatie)
De koning van de klas (leerkracht of leerling) zit op de troon. Een bode of jonkvrouw (leerling) gaat op bezoek bij de koning, maakt een buiging en heeft een vraag of boodschap. Bijvoorbeeld: “Koning, de kinderen in de klas willen graag tekenen, kan dat?”, “Koning, wat moet ik doen om de hele dag te mogen spelen?”, “Koning, ik heb een brief voor u van mijn moeder, zij wil taart komen eten.” Laat de koning en de bezoeker een gesprekje met elkaar voeren.

Koninklijk bal (afsluiting)
De koning (leerkracht of leerling) geeft een feest. Hij houdt niet van dansen, maar alle gasten willen wel graag dansen. De muziek gaat aan. Als de koning de muziek uitzet, staat iedereen stil. Wie beweegt is af.

Vrijmarkt (kringgesprek)
Voer een gesprekje over Koningsdag. Wie weet wat er zoal gebeurt op Koningsdag? Wat is de vrijmarkt? Ben je er weleens geweest, heb je er zelf wat verkocht of iets anders gedaan?

Maak een keuze uit onderstaande opdrachten.

Doornroosje (begeleidspel)
Lees vooraf eventueel het sprookje van Doornroosje voor. Vraag de leerlingen op de grond te gaan liggen en te spelen dat ze in diepe slaap zijn. Als je in je handen klapt, worden ze wakker. Iedereen staat stijf en stram op, ze hebben vele jaren geslapen. Ze weten niet meer zo goed waar ze zijn en gaan het kasteel bekijken. Ze komen in een lange gang met allemaal deuren. Wat zit er achter de eerste deur? De leerlingen mogen het bedenken. Er hangen ook schilderijen. Wie staan erop? Als laatste komen ze bij een gouden deur. Daarachter bevindt zich de troonzaal. We bekijken de troonzaal. Op de troon zit de koning; hij weet niet meer welke namen zijn bedienden hebben en wat hun beroep is. Om de beurt mogen de leerlingen de koning spelen die een personeelslid bij zich roept en vraagt wie hij is en wat voor werk hij doet. De leerlingen moeten netjes buigen en de koning geeft een opdracht. Bijvoorbeeld: “Ga eten voor me maken”, als het de kok betreft, waarna de leerling de bereiding van het eten uitbeeldt.

Op de troon (zelf een scène maken)
Doorloop in deze opdracht de volgende stappen:

1. Bespreek met de leerlingen welke werkzaamheden een koning uitvoert. Denk aan: lintjes doorknippen, prijzen uitreiken, de troonrede uitspreken, ambassadeurs ontvangen, op de tribune zitten bij de Olympische Spelen, op staatsbezoek gaan, in de Gouden Koets zitten,
   chique dineren.
2. Vorm groepjes van drie of vier leerlingen die een korte en eenvoudige scène bedenken waarin de koning aan het werk is. Geef de leerlingen de tijd om te oefenen. Presenteer de toneelstukjes aan elkaar. De andere leerlingen geven tips en tops.

De spelopdrachten kunnen op verschillende manieren gepresenteerd worden.

• Maak een compilatie van de zelfverzonnen scènes. Gebruik als decor bijvoorbeeld een troon en rekwisieten zoals een kroon, koningsstaf of mantel die de leerlingen aan elkaar doorgeven als de nieuwe scène begint. Op deze manier verbind je de verschillende scènes met elkaar. Of maak een filmopname die op de website van de school geplaatst kan worden.
• Speel het sprookje van Doornroosje of een ander sprookje in een begeleid spel.
  
  

Voer onderstaande opdrachten uit of maak een keuze.

• Improviseer dat je een brief hebt gekregen van de gemeente Den Haag waarin de klas of school verzocht wordt een koningsfeest te organiseren. Bedenk met welke activiteiten je de koning een plezier kunt doen; van binnenkomst tot en met vertrek en alles wat daartussen zit. Bijvoorbeeld een dans op het schoolplein als onthaal, een korte sketch, een gedichtje, acrobatiek, muziek, een bal hooghouden, een mop vertellen en een gezamenlijk afscheidslied. Laat de leerlingen in tweetallen of groepjes onderzoeken wat hun talenten zijn. Waar zijn ze heel goed in? Een taart bakken? Jongleren? Noteer de bevindingen en laat de leerlingen eventueel een tekening maken van wat ze willen laten zien aan de koning en wat ze nodig hebben voor hun act.
• Lees het verhaal ‘De koningin huilt’ Bespreek met de leerlingen de strekking van het verhaal.
  
  

Voer onderstaande opdrachten uit of maak een keuze.

Koningsfeest op school

• Stel met de uitkomsten uit het onderzoek een programma samen waarmee de koning kan worden ontvangen op de school. Gebruik de tekeningen voor het bepalen van een
  aantrekkelijke volgorde en verzamel de benodigde rekwisieten. Verdeel de taken onder de leerlingen. Bijvoorbeeld een master of ceremony of presentator, een hofnar, de beveiliging en bodyguards. Oefen vervolgens de verschillende rollen en acts. Laat ze aan elkaar zien, geef elkaar tips en tops.

 De koningin huilt (begeleid spel)

• Lees het verhaal ‘De koningin huilt’ opnieuw voor en laat de leerlingen tegelijkertijd spelen en uitbeelden. Start met het geven van beurten aan leerlingen om stukjes uit te beelden. Na een paar keer oefenen is het mogelijk om het verhaal zonder onderbreking te spelen. Geef de leerlingen een vaste rol. Wijs hen erop dat ze zich ook mogen verkleden. Oefen en speel het stuk een aantal keer.
  
  

Doorloop onderstaande stappen bij het presenteren van de spelopdrachten.

1. Bedenk samen met de leerlingen aan wie je het koningsfeest of het theaterstukje ‘De koningin huilt’ gaat aanbieden en op welk moment. Denk aan ouders, wijkbewoners, de directeur,
   andere medewerkers van de school (zoals de conciërge of schoonmakers), een leerling die afscheid van de klas neemt, ter ere van Koningsdag, de verjaardag van Koningin Máxima of de directeur.
2. Oefen met het publiek dat het tijdens de presentatie koninklijk gedrag vertoont, zoals wuiven, klappen, netjes zitten en bravo roepen.
3. Maak tijdens het feest of de presentatie een foto van iedereen die het feest of de presentatie tot een succes heeft gemaakt. Zorg dat iedereen koninklijk op dit ‘staatsieportret’ staat.

Bespreek met de leerlingen het doorlopen proces aan de hand van onderstaande vragen.

• Wat weet je nu over de koning? Vertel.
• Wat is leukste dat je hebt geleerd of gedaan?
• Hoe vind je het om voor publiek op te treden? Wil je dit vaker doen?
• Hoe is het om te spelen dat je iemand anders bent?