COH Expert in de klas

‘Goh, leuk, muziek maken in de klas, maar hoe dóe ik dat?’ Het is volkomen logisch dat bepaalde kunstdisciplines behoorlijk buiten je comfortzone voelen. Natuurlijk is het mogelijk een vakdocent hiervoor in te zetten, maar hoe mooi is het als een groepsleerkracht de vaardigheden en het vertrouwen opbouwt om zélf de lessen te geven. Door een-op-een coaching van een vakspecialist – de zogeheten COH Expert – helpen we leerkrachten de projecten van COH steeds meer eigen te maken. Zo beseffen ze: hé, die improvisatie of muziekopdracht lijkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk kan ik dat best.

De COH Expert als coach

Enorm veel enthousiasme, tijd en positieve energie. Dat is wat mijn collega’s en ik met liefde hebben gestopt in het ontwikkelen van Cultuuronderwijs op zijn Haags (COH). Van de ontwikkeling van de verschillende leerlijnen tot aan het begeleiden van leerkrachten tijdens startbijeenkomsten en verdiepende trainingen. En nu gaan we nóg een stapje verder. We geven scholen de gelegenheid gebruik te maken van de ervaring en vakkennis van een COH Expert. Hij of zij begeleidt leerkrachten bij het vaardig gebruiken van lesmateriaal uit de Haagse Ladekast. De projecten bieden al praktische handvatten en CultuurSchakel verzorgt start- en verdiepingsbijeenkomsten voor het team, maar soms is er behoefte aan persoonlijke begeleiding. Hoe ga je met een project om? Hoe kan je op een andere manier naar kunstonderwijs en je leerlingen kijken? Hoe voel je je comfortabel in een kunstdiscipline? Een COH Expert is door zijn ervaring en met zijn coachende rol de ideale vraagbaken. Door eerst lessen voor te doen, dan lessen samen te doen en tenslotte de leerkracht zelf lessen te laten geven, wordt er samen stapsgewijs toegewerkt naar een groter vertrouwen en bedrevenheid in het geven van het kunstvak. Zo kan de COH Expert laten zien dat een muziekles veel meer is dan ‘slechts’ muziek maken. De focus ligt binnen COH meer op het inspireren, onderzoeken en experimenteren met muziek. Deze insteek haalt wat druk van de ketel: je hoeft geen muziekexpert te zijn om een dergelijk project te geven en begeleiden!

Creatief proces begeleiden

Het creatief proces is een belangrijk onderdeel binnen de projecten van COH. Wanneer een leerkracht het begeleiden van zo’n proces in zijn vingers krijgt, levert dat een enorme meerwaarde op voor de leerlingen. Op school is men gewend in stappen en resultaten te denken, maar in de huidige maatschappij wordt het ook steeds belangrijker met creatieve ideeën en oplossingen te kunnen komen, fouten te durven maken en anders te leren kijken. Als leerkracht betekent dit dat je ook moet durven experimenteren en kijken wat er uit de kinderen zélf komt. Wat zijn hun eigen ideeën en hoe kun je die gebruiken? Wees hierbij niet bang om ‘fouten te maken’ of chaos teweeg te brengen. Leerlingen worden in een creatief proces nu eenmaal enthousiast, maar ook onrustig. Die onrust is iets wat je als leerkracht meestal niet prettig vindt. Tegelijkertijd zie je: ‘hé, die leerling die altijd rustig en stil is, staat nu ineens de sterren van de hemel te spelen’. Je gaat nieuwe vaardigheden ontdekken bij leerlingen. Hun eigenheid komt naar boven. De vraag is of je door de veranderende dynamiek heen kan kijken. Of je dúrft plezier te hebben in het spelen met mogelijkheden en gewoonweg te kijken wat er gebeurt. Een COH Expert kan je hierbij begeleiden.

Duurzame gedragsverandering Kunstonderwijs laten verzorgen door een vakdocent heeft natuurlijk voordelen. Maar met COH houd je het dichtbij de groepsleerkracht en die staat weer het dichtst bij de leerlingen. Het verruimen van je eigen wereldblik én dat van de leerlingen heeft tijd en aandacht nodig. Net als het verbreden van je kijk op je eigen leerlingen. Als vakdocent heb je één groot nadeel: de creatieve gedragsverandering die je in je les beoogt, komt maar één keer per week tot stand - tijdens jouw vak. Een groepsleerkracht daarentegen ziet zijn of haar klas continu en kan de onderzoekende, creatieve manier van leren ook toepassen bij andere vakken. Zo worden leerlingen niet alleen bij beeldende kunst- of danslessen gestimuleerd met creatieve ideeën te komen, maar ook bij een geschiedenisopdracht.

Pilot We zijn voor de zomer gestart met een aantal pilots. Na de zomer starten we met meerdere scholen een volledig COH Experttraject en hopelijk komen er nog vele bij! Met het inzetten van een COH Expert geven we de school de mogelijkheid duurzaam te investeren in cultuuronderwijs: ze ontvangen 200 uur in-huis vakexpertise en coaching van het leerkrachtenteam. Wij vragen van de COH Expert best veel, daarom begeleiden en trainen we onze experts zorgvuldig. Voor de scholen geldt geen financiële investering, wél een investering in tijd. Samen onderzoeken we waar de vragen liggen en hoe we de coaching tussen de COH Expert en de leerkracht het beste kunnen vormgeven. Door de facilitering van de COH Expert hoop ik dat nóg meer scholen optimaal gebruik kunnen maken van de projecten in de Haagse Ladekast.

Martine de Moor
Coördinator COH Expert
CultuurSchakel

Wil jij ook op een andere manier met je kunstonderwijs omgaan en sta je open voor persoonlijke begeleiding? Neem contact op met één van onze cultuurcoaches om te informeren naar de mogelijkheden voor een COH Expert bij jóu op school.