Meesters in cultuureducatie

‘Ik coördineer nu wel uitjes naar musea en theater, maar ik wil meer. Voed me!’ Dat was de hartenkreet van een aantal werkzame Interne Cultuur Coördinatoren (icc’ers). Hoe je als icc’er cultuureducatie binnen je school kunt verbeteren en verdiepen, was dan ook het uitgangspunt voor de post-hbo opleiding voor Cultuurbegeleider aan de Inholland Academy.

CultuurSchakel is op bezoek geweest bij Marije de Vries, een van de docenten en ontwikkelaars van de opleiding, en gaat in gesprek met haar. In 2014/2015 start Hogeschool Inholland met een pilot waarin de rode lijn wordt uitgezet en de opleiding vorm krijgt. “De eerste lichting studenten is gelijk heel enthousiast”, vertelt Marije, “ze geven aan dat dit precies is waar ze behoefte aan hebben.” Met de bagage vanuit de icc-cursus, kunnen ze prima een cultuurplan schrijven, maar blijft hun taak vaak beperkt tot het coördineren van culturele activiteiten. Veel icc’ers hebben behoefte aan verdieping: hoe zorg je voor draagvlak in je school? Hoe integreer je cultuureducatie binnen andere vakken en hoe zorg je dat cultuureducatie een wezenlijke plek krijgt binnen het curriculum?

Vijf modules

De pilot resulteert in 2015/2016 in een gecertificeerde opleiding voor Cultuurbegeleider. Deze duurt anderhalf jaar en heeft een studiebelasting van zo’n 420 uur. De lessen worden op woensdagmiddag gegeven en soms is er aansluitend een expert meeting waarin de studenten verdiepende kunstvaklessen zoals drama, muziek en erfgoed krijgen van experts. Het eerste jaar krijgen de studenten van de Inholland Academy veel fysieke lessen (de opleiding wordt aangeboden in Den Haag of Haarlem), het laatste half jaar werken de studenten vrij zelfstandig. Marije: “We hebben de opleiding opgedeeld in vijf modules: we starten met ‘inhoud en samenhang cultuuronderwijs’, dan volgen de modules ‘verandermanagement, doelen en actoren, (team-)coaching’, ‘inhoudelijke kennis van kunst-, erfgoed- en media-educatie (expert meetings)’, ‘leerplankader en beoordelen’ en als laatste ‘implementatie en coaching van collega’s’. Studenten ronden de gehele opleiding af met een zogenaamde ‘Meesterproef’.”

Handige tools

“Het is dus een heel breed en volledig aanbod”, vertelt Marije. Vooral de module over verandermanagement en de lessen over creativiteitsontwikkeling worden door studenten als heel waardevol ervaren. “We kunnen geen verdiepende studie op deze thema’s aanbieden, maar de tools die ze aangereikt krijgen, zijn vaak heel nuttig en een echte eye opener voor ze. Zo vertellen we bijvoorbeeld dat als je verandering van A naar B tot stand wil brengen, je je einddoel heel scherp voor ogen moet hebben. Alleen zo krijg je je team mee. En als het gaat om creativiteitsontwikkeling – hoe zorg je bijvoorbeeld voor een doorlopende leerlijn –  behandelen we de theorie, maar geeft CultuurSchakel ook gastlessen hoe je die theorie vertaalt naar de praktijk. Heel leerzaam en direct toepasbaar.

Meesterproef

Het finale sluitstuk van de opleiding is, zoals de naam al aangeeft ‘De Meesterproef’. Een spannend onderdeel. Hierin moeten de studenten een praktijkgericht onderzoek doen dat een verband legt tussen praktijk en literatuur. Dat moeten ze vertalen naar een plan van aanpak voor de school. Marije: “Het is belangrijk dat de school er ook echt iets aan heeft.” Om tot een goede onderzoeksvraag te komen, start de student met een presentatie aan het team. Met de inbreng van het team scherpt de student vervolgens de onderzoeksvraag aan. “Best een pittige uitdaging, want veel studenten hebben weinig ervaring met het doen van onderzoek. Maar we begeleiden ze zo goed mogelijk en iedereen is heel trots als er uiteindelijk een mooi eindproduct ligt. Dat presenteren ze aan hun directie en team. Een school kan er dus gelijk mee aan de slag”, legt Marije uit. Ook presenteren alle studenten hun onderzoek door middel van een posterexpositie. Studenten leren dus ook weer van elkaar. Marije: “Ze voeden elkaar minstens zoveel als wij docenten dat doen!”

Meer studenten

De opleiding bestaat nu ruim vijf jaar en de reacties van de studenten zijn heel positief, maar het aantal studenten blijft achter. Waarom zouden meer studenten deze opleiding moeten volgen? Marije: “Omdat het op alle scholen in Nederland vanzelfsprekend moet zijn om cultuureducatie een belangrijke plek in je onderwijs te geven. En daarom zijn deze studenten hard nodig!”

Meer weten?

Ben je werkzaam in het basisonderwijs en nieuwsgierig geworden naar de post-hbo opleiding voor Cultuurbegeleider aan de Inholland Academy of wil je meer informatie? Neem dan een kijkje op de website van Inholland.