Kunst en cultuur in het speciaal basisonderwijs
Vervolg op het interview met Anouschka, leerling uit groep 7 van Mariska over het thema ‘Identiteit’.
Van willekeurige knutselwerkjes via Pinterest naar wekelijkse kunst- en cultuurlessen met Cultuuronderwijs op zijn Haags (COH). CultuurSchakel is op bezoek geweest bij Mariska Versteegh, die met haar team van basisschool de Bonte Vlinder de Haagse Ladekast indook. Wat ze ontdekten was niet alleen een andere benadering van kunst en cultuur in de klas, maar óók een grote ontwikkeling en groeiend zelfvertrouwen van de leerlingen. Want zij die minder snel zijn in rekenen, kunnen zich met kunst ontvouwen tot ware Picasso’s...
‘COH gaat dieper dan ‘zomaar’ een tekening maken’
Waardevol cultuuronderwijs
De Bonte Vlinder is een school voor speciaal basisonderwijs in Den Haag. Al snel zag Mariska, Interne Cultuurcoördinator en leerkracht van groep 7, dat cultuuronderwijs waardevol is voor haar leerlingen en hen iets onontbeerlijks gaf: een uitlaatklep voor hun emoties en een verrijking van hun leven. ‘Kunst en cultuur laat je anders naar dingen kijken’, aldus Mariska. ‘De leerlingen zien meer; hun zicht op de wereld wordt letterlijk vergroot. Ze leren 21e-eeuwse vaardigheden aan, zoals samenwerken, creativiteit en oplossingsgericht denken. Deze ontwikkelingen zijn ook ontzettend waardevol voor andere vakken, zoals aardrijkskunde en geschiedenis.’ Werken met kunst kan ook een heuse boost geven aan het zelfvertrouwen van een leerling. Mariska: ‘Als ze minder goed zijn in rekenen of taal, maar wel in een kunstvorm, dan bekruipt hen ineens het trotse gevoel van ‘Hé, ik ben wél ergens goed in’. Dat is, zeker voor deze leerlingen, heel waardevol.’
Beeldende kunst
Overtuigd van het belang van structureel cultuuronderwijs voor hun leerlingen besloot het hele team van de Bonte Vlinder aan de slag te gaan met COH. Ze onderzochten welke discipline het beste zou passen bij de behoeften van hun leerlingen en kozen uiteindelijk voor Beeldende kunst. Mariska: ‘Dat er zoveel mogelijkheden zijn in kunstdisciplines en thema’s heeft ons doen besluiten met COH aan de slag te gaan. Hoewel we merken dat Beeldende kunst enorm aanslaat, is het fijn dat we hierna ook kunnen kiezen uit andere disciplines, zoals theater of dans. Voor welke optie we ook kiezen, we weten dat werken met COH prettig is, omdat alles duidelijk beschreven wordt. Je hoeft gelukkig geen creatief specialist te zijn om de les te kunnen uitvoeren; als je de handleiding volgt haal je er al genoeg uit.’
Van zelfportretten tot graffiti-namen
In de lessen Beeldende kunst bekeek Mariska kunstwerken met haar klas, bezochten ze musea, filosofeerden ze over kunst en onderzochten ze samen wat ze gingen maken. Van zelfportretten tot graffiti-namen: leerlingen werden binnen het thema ‘Identiteit’ aangespoord zichzelf op allerlei vlakken beter te leren kennen. Mariska licht toe: ‘Ze denken na over hoe ze zichzelf willen neerzetten: wat wil ik van mezelf laten zien en wat niet? Dat proces vertaalt zich in hun kunstwerken. Je gaat dus veel dieper dan ‘zomaar een tekening maken’. Alle kunstwerken van hetzelfde thema werden na afloop op de gang tentoongesteld. ‘Dit zorgt voor een gevoel van eenheid in de school’, aldus Mariska.
Voor het speciaal basisonderwijs van de Bonte Vlinder bleek COH een passende oplossing te zijn voor hun vraag naar structureel cultuuronderwijs. Mariska: ‘Het is voor ons een eenvoudige methode, die niet teveel werkdruk geeft en snel resultaat laat zien, namelijk: zichtbaar cultuuronderwijs in de school, waar leerlingen optimaal van kunnen genieten.’ Kijk, daar doe je het voor, toch?
Ben jij benieuwd of Cultuuronderwijs op zijn Haags ook iets voor jouw school zou kunnen zijn? Lees hier meer!