Blog: theater voor mensen met een verstandelijke beperking

‘Dit is niet zomaar een hobby. Dit is een héél leuke baan!’ Fenix theatermaker is een professionele zorgaanbieder voor (jong)volwassenen met een verstandelijke beperking. Voor de deelnemers is dit niet zomaar een leuke hobby, maar een héle leuke baan. Vier dagen per week werken de deelnemers als theatermaker en volgen ze een intensief programma. Vorig jaar trad Fenix op tijdens Festival de Bruiserij. Dat maakte ons nieuwsgierig. Wie zijn de mensen hierachter, wat doen zij en waarom?

Op een zonnige maandagochtend om 10.00 uur stonden wij op de stoep bij Fenix Theatermakers. Directeur Marjo Kuenen ontving ons in de intieme theaterzaal van de Kunsthut. Druppelsgewijs liepen de deelnemers binnen en dat zorgde voor veel levendigheid en nieuwsgierige blikken. Terwijl wij vragen afvuurden op Marjo, deden de deelnemers opwarmoefeningen en een scriptlezing voor de komende voorstelling.

Thuiskomen en de buurt in

Marjo is dramatherapeut en -docent en de oprichter en meewerkend directeur van Fenix. Samen met Durk Reitsma en Marjolein Palthe runt zij de theatergroep. Marjo wist vanaf haar twaalfde al dat zij iets met theater en mensen met een beperking wilde doen. Haar neef had downsyndroom. Door hem ontstond haar missie. Marjo: ‘Het voelde als thuiskomen toen ik theater ging maken met mensen met een verstandelijke beperking.’ Marjo en de deelnemers kunnen helemaal zichzelf zijn bij elkaar, ze steunen elkaar en soms botsen ze ook en dat kan allemaal. ‘Het voelt als een warme deken en daar mag ik dan mee werken!’ zegt ze stralend.

Om het bewustzijn over mensen met een verstandelijke beperking te vergroten, is Marjo veel in contact met verschillende organisaties uit de buurt, zoals Wijkz, buurtcommissies, de wijkkrant, bewonersplatform en het kunstplatform. Ook geeft Fenix workshops op scholen voor speciaal en regulier onderwijs en staat in de magazines met cultuuronderwijsaanbod Vonk en Expeditie C. Scholen kunnen zo via CultuurSchakel een voorstelling boeken voor hun leerlingen. Marjo: ‘We willen kinderen en jongeren een ander beeld bieden van mensen met een verstandelijke beperking.’

Theater vanuit de spelers

De spelers dragen altijd de onderwerpen aan voor voorstellingen. Zo gaat de laatste voorstelling Weefwortels over verschillen. Culturele verschillen bijvoorbeeld, want er zijn spelers van onder andere Russische, Turkse, Nederlandse en Molukse afkomst. Dat thema is uitgediept door collages te maken, films te kijken, muziek te luisteren, te dansen, te improviseren of voorstellingen bij te wonen. Als we vragen hoe ze het beste uit deelnemers haalt, zegt Marjo : ‘Het is belangrijk om ze dichtbij zichzelf te laten zijn en zo nu en dan uit hun comfortzone te halen. Je mag op je bek gaan, van alles  uitproberen, over je grenzen gaan en jezelf blijven uitdagen. Daarbij is het voor ons ook belangrijk om geduldig te zijn en dat kan soms een uitdaging zijn’, zegt Marjo lachend.

De spelers staan niet alleen in de eigen producties, je kunt ze ook tegenkomen in een televisieserie of film. Zo had deelnemer Saskia een rolletje in de film Zomervacht. Als we haar vragen of zij zich een filmster voelt, zegt Saskia: ‘Nee, geen filmster, waarom zou ik naar de naar de sterren grijpen als ik het hier bij Fenix zo leuk vind?’

Enthousiasme

De spelers zijn enorm gemotiveerd. Zo is Yusuf na een stageperiode sinds februari fulltime bij Fenix. Als hem na een lange dag gevraagd wordt om het laatste kwartier een film te kijken zegt hij: ‘Nee, laten we nog even een oefening doen.’ Dat soort enthousiasme is aanstekelijk, maar ook het lef dat de deelnemers hebben om zo op het podium te stappen. Daar staan ze te stralen en staan ze in hun kracht. Trotser kun je Marjo niet maken. Dat gunt ze iedereen: ‘Volg je hart en je passie!’

Stap ook in de spotlight

Wil jij ook theatermaker worden en heb je een verstandelijke beperking? Neem dan contact op met Fenix via fenixtheatermakers@outlook.com en kijk of je een dagje kunt meelopen of stage kunt lopen.

Op De Bruiserij vind je nog meer cursusaanbod voor mensen met speciale behoeftes.